چگونه خشم خود را کنترل کنیم؟
هر چند عصبانیت یک هیجان طبیعی است، اما وقتی از کنترل خارج شود، میتواند مشکلاتی در خانواده، کار و ارتباطات اجتماعی پدید بیاورد و حتی زندگی روزمره را با اختلال روبهرو کند. این در حالی است که به عقیده بسیاری از روانشناسان نباید خشم و عصبانیت خود را سرکوب کنیم.
روانشناسان معتقدند فرو خوردن خشم نه تنها مشکلات جسمی زیادی به همراه خواهد داشت، بلکه سبب میشود انرژی منفی ناشی از عصبانیت را در موقعیتی دیگر و در ارتباط با دیگرانی که ربطی هم با موضوع ندارند، تخلیه کنیم و مشکلات جدیدی به وجود آوریم. به عبارتی، با تبدیل عصبانیت به پرخاشگری، زمینه بروز رفتار پرخاشگرانه را افزایش خواهیم داد.
حال پرسش اینجاست که مناسبترین واکنش در برخورد با موقعیتهای تنشزا چیست؟ متن پیش رو با ارائه شش راهکار سعی میکند به افراد کمک کند تا عصبانیت خود را درک و کنترل کنند.
عصبانیت خود را بروز دهید
از ابراز اینکه از چیزی یا کسی عصبانی هستید، خودداری نکنید؛ بلکه بکوشید آن را بیان کنید و بگویید عصبانی هستید، ولی پرخاشگری نکنید و صحبت کردن راجع به موضوع را به وقتی که آرام شدید، موکول کنید.
وقتی عصبانی هستید از تصمیم گرفتن یا اظهار نظر به شدت اجتناب کنید.
حتما این جمله را بارها شنیده یا خواندهاید که هنگام عصبانیت هرگز نباید تصمیم بگیرید یا اظهار نظر کنید، اما چون مراقب حرف زدن خود نیستیم خیلی به آن عمل نمیکنیم و با بیان حرفهای نابجا، ارتباطات و دوستیهایمان را دچار اختلال و آشفتگی میکنیم. اگر شما بارها در این موقعیت ناخوشایند و سخت قرار گرفتهاید لازم است برای کنترل این رفتار مخرب، تدبیری بیندیشید.
خاموشی
به شما توصیه میکنیم لحظهای که عصبانی هستید و قصد دارید حرفی بزنید که نباید بر زبان آورده شود، مغز خود را نسبت به حرفهای دیگران و وضع موجود که دلیل عصبانیت غیرقابلکنترل شماست در حالت خاموش قرار دهید؛ یعنی حرفهای دیگران را نشنیده و شرایط موجود را نادیده بگیرید.از لحظهای که به پیله امن خود میروید و از ماجرا دور میشوید، قادر خواهید بود از شرایط تصویر بهتری پیدا کنید.
تنفس
نفس عمیق بکشید و با این روش احساساتتان را کنترل کنید. نفس عمیق کشیدن شیوه قدیمی امتحان شدهای است که به آرامش و خونسردیتان کمک میکند. شاید تعجب کنید چطور شخص میتواند در اوج عصبانیت روی تنفسش متمرکز شود. در پاسخ باید گفت شما میتوانید هنگام عصبانیت، روش یک و دو را ترکیب کنید؛ یعنی ابتدا مغز خود را نسبت به حرفهای دیگران در حالت خاموش قرار دهید و پس از دور شدن از شرایط روی تنفستان متمرکز شوید.
ابتدا فکر کنید و بعد واکنش نشان دهید.
به محض کنترل احساسات و رسیدن به آرامش، موقعیت را بسنجید و به اصل موضوعی که شما را به دردسر انداخته است، بپردازید. این ارزیابی دقیق از شرایط به شما امکان خواهد داد به مسائل نگاهی منطقی داشته باشید. فکر آرام و آسوده به شما کمک میکند، خوب و بد را از هم تشخیص دهید و از بدتر شدن کارها به دلیل عصبانیت جلوگیری کنید.
آرام صحبت کرده، در صورت لزوم عذر خواهی کنید.
پس از بررسی و تحلیل شرایط، شما میتوانید بحث را در کمال آرامش و خونسردی ادامه دهید. برای برقراری ارتباط بهتر و موثرتر بیشتر از حس لامسه استفاده کنید و از اشارههای غیرضروری با دست که سبب تحریک و بروز سوءتفاهم میشود، بپرهیزید. همچنین از سرزنش کردن مخاطب اجتناب کنید و با صدای آرام و شمرده حرف بزنید و در صورت بروز عصبانیت و بلند شدن صدایتان عذرخواهی کنید. این شش مرحله آسان و کاربردی فرآیند کنترل عصبانیت است که با به کار بستن آن در زمان بروز عصبانیت به مرور زمان متوجه خواهید شد، عصبانیت شما کم شده است.