چرا و چگونه واقعه کربلا رخ داد؟
امام حسین (ع) هنگام زمامداری پدرش با او در جنگهای جمل و صفین و نهروان همراهی کرد. سال ۵۰ هجری هنگام شهادت برادرش امام حسن (ع)، معاویه ملعون حدود ۱۰ سال به عنوان خلیفه باقی بود. بر پایه قرارداد صلح با امام حسن (ع)، معاویه نمیبایست برای خود جانشینی انتخاب کند. معاویه در سال ۶۰ هجری مُرد و پسرش یزید را به جانشینی خود انتخاب کرد. حسین (ع) از همان ابتدا بیعت وی را نپذیرفت. یزید نامهای به حاکم مدینه نوشت و به او دستور داد که از حسین (ع) برای یزید بیعت بگیرد و اگر حاضر نشد او را به قتل برساند. حسین (ع) که حاضر به بیعت کردن با یزید نبود با خانواده خود از مدینه به مکه حرکت نمودند.
در این هنگام مردم کوفه که از مرگ معاویه با خبر شده بودند نامههای زیادی برای حسین نوشتند و از او خواستند تا به عراق و کوفه بیاید. حسین نیز مسلم بن عقیل را به کوفه فرستاد. ابتدا هزاران نفر از مردم کوفه با مسلم بن عقیل همراه شدند. اما با ورود عبیداللّه پسر زیاد که از طرف یزید به حکومت کوفه گمارده شده بود و مردم کوفه را تهدید کرده بود مسلم را تنها گذاشتند. در نتیجه عبیداللّه، مسلم بن عقیل را دستگیر نموده و به قتل رسانید. امام حسین (ع) با خانواده و یاران خود به طرف کوفه حرکت کرد و در نزدیکی کوفه بود که خبر پیمان شکنی مردم کوفه و قتل مسلم را آوردند. عبیداللّه که بر اوضاع کوفه تسلط پیدا کرده بود حُر پسر یزید ریاحی را برای دستگیر کردن حسین و همراهانش فرستاد. و سپس عُمر پسر سعد را با سی هزار نفر به کربلا اعزام نمود. این امر موجب شد تا تعداد زیادی از افرادی که با حسین (ع) بودند او را رها کنند وتنها حدود ۷۰ تن با او باقی بمانند. عبیداللّه به عُمر بن سعد وعده داده بود که اگر حسین را به شهادت برساند او را حاکم ری خواهد کرد ولی پس از این ماجرا این کار را نکرد.
روز عاشورا، حملهای سراسری و شدید از سوی سپاه عُمر سعد به اردوگاه امام حسین (ع) انجام گرفت. این حمله که با تیراندازی عُمر سعد به طرف اردوگاه امام حسین شروع شد، با تیرهای نیروهای سعد ادامه یافت. شِمر هم به نیروهای خود دستور داد که حمله گروهی انجام دهید و افراد حسین را بکلی نابود سازید. همه گردانهای سپاه کوفه در این حمله شرکت داشتند. یاران حسین هم در مقابل این هجوم سعی کردند که از خود دفاع کنند و نیمی از یاران او (غیر از بنی هاشم) در این حمله نخست کشته شدند. عده کشته شدگان این حمله را ۴۱ نفر گفتهاند. عمربن سعد دستور داد حسین بن علی بن ابیطالب و همراهانش را محاصره کنند و آب را بر روی آنان ببندند. سرانجام حسین بن علی (ع) در روز عاشورا، ۱۰ محرم سال ۶۱ در کربلا به شهادت رسید.
پس از کشته شدن بخشی از خاندان محمد در واقعه کربلا، عمر بن سعد دستور داد تا سرهای آنها را ببرند. در مجموع با ۷۱ سر بریده وارد کوفه شدند.
هنگام طلوع آفتاب سرهای کشته شدگان و کاروان اسرا از باب الساعات وارد مسجد اموی شد. آنگاه به دستور یزید، تمامی سرها به مدت سه روز بر دروازههای شهر و مسجد اموی آویزان گردید. امام زین العابدین پس از چندی موافقت یزید را گرفت تا سرها را به بدنها ملحق سازد و لذا سر حسین و سایر کشته شدگان را به کربلا برده و به اجسادشان ملحق کرد.